Voyager, Pulsarlar ve Daha Fazlası... | UZAY
23:44
Youtube kanalım için çektiğim bir videonun daha blog yazısına hoşgeldiniz. Bu yazıda, 'videomun' altında verdiğim sitelerden biraz daha ayrıntılı bahsedip alıntılar yapacağım. Ayrıca değindiğim çeşitli bilimsel terimlerle ilgili biraz daha derinlemesine yazmak istiyorum. Hazırsanız başlayalım. Ama başlamadan önce, videomu izlemediyseniz buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Zaten 2 dakika 40 saniye gibi kısa bir video, hemen izlersiniz :)
O zaman devam edelim,
Öncelikle Peter ian Kuniholm'den başlamak istiyorum. Kendisine dair çok az yazıyla karşılaştım. Ayrıca doğru fotoğrafına da ulaşamadığımı düşünüyorum. Videoda da bu yüzden fotoğrafını kullanmak istemedim. Çünkü internete adını yazdığımda 'Behçet Kemal Çağlar' ın fotoğraflarıyla karşılaşıyordum. Galiba bazıları da bunun, Peter'ın fotoğrafı olduğunu düşünerek kullanmış bile.
Ama kendisi Peter değil Behçet...
Eğer sonunda doğru fotoğrafa ulaşabildiysem, Arizona Üniversitesindeki profilindeki şu fotoğrafı doğrusu (eğer bizim Peter ise bu kişi -ki galiba öyle-)
Oldukça da gizemli biri aslında, tek bir fotoğrafı var...
Peter Ian Kuniholm’un altın plaktaki ses kaydı için yaptığı selamlamaya dair Behçet Kemal Çağlar Anısını şöyle alıntılayacak olursam:
“60’lı yıllarda Robert Kolej’de İngilizce öğretmenliği yaptım. Sınıfım Behçet Kemal Çağlar’ın edebiyat sınıfıyla yan yanaydı. Beni her sabah öyle selamlardı. Basit bir merhaba veya günaydından daha süslü bir selam. Ben de Behçet Bey’in bana her gün verdiği selamı vermiş oldum yani. Diğer yaşlı edebiyat hocaları da (failatun failun vs. öğretenler) öyle konuşurdu. Onları dinlemek büyük keyifti. Birbirlerine günaydın demeleri her sabah 15 dakikayı bulurdu.”
Ve sonrasında videoda da duyduğunuz o selamı verir kendisi, “Sayın Türkçe bilen arkadaşlarımız, sabah-ı şerifleriniz hayrolsun.”
Plaktaki Türkçe selamı gördük, peki diğerleri nasıl? Buraya tıklayarak youtube'dan sesli olarak bu selamlamaları dinleyebilirsiniz. Ve ya buraya tıklayarak NASA'nın sitesine gidebilir ve tüm selamlamaların ingilizcedeki karşılıklarını görebilirsiniz. (Sağ tarafta hepsi yazıyor.)
- Turkish
"Dear Turkish-speaking friends, may the honors of the morning be upon your heads."
Türkçe kısmında yazanlar da böyle NASA'nın sitesinde.
Gelelim yıldızlar ve pulsarlar konusuna. Pulsar, 'kalp gibi atan' anlamındaki ingilizce sözcük olan pulsate den türemiş. Bunun nedeni uzaya radyo dalgası yayıyor olması. Videoda pulsarların nötron yıldızı olduğundan bahsetmiştim. Nötron yıldızı diyince aklınıza devasa bir hacim gelmesin, çünkü kendileri çok çok ufak. Nötron yıldızı, bir yıldızın süpernova olarak patlayıp kendi içine çökmesinden sonra oluşan bir şey. Ama herhangi bir yıldızın değil tabi videoda da söylediğim gibi.
Bu görselde dünya ve beyaz cüce arasında kalan minimini nokta nötron yıldızı. Hacimlerinin küçük olduğunu öğrendik peki ya kütleleri? Kütleleri o hacme göre muazzam büyüklükte. Güneşimizin katları şeklinde kütleleri olduğunu bilmeniz, bu tuhaf şeyleri daha da tuhaf yapar sanırım.
Güneş ve dünyanın hacimlerini de şöylece iliştireyim aşağıya.
Plağın en yakın yıldıza 40 bin yılda ulaşacağı öngörülmüş. Eğer birileri yolda rastlamazsa bu plağa, muhtemelen insan oğlundan geri kalan tek şey olacak bu, tabi diğer 'kaşifleri' saymazsak.
tıklayabilirsiniz.
Direk olarak plağın üzerindekilerle ilgili açıklama yapan bir yazıyı alıntılayacağım;
"Plak kutusunun sol üst köşesinde kolayca fark edilen gramofon kaydının ve gramofon iğnesinin çizimi bulunmaktadır. Iğne kaydı baştan çalacak şekilde doğru pozisyondadır. Plağın bir turuna karşılık gelen 3.6 saniyelik zaman, hidrojen atomunun temel geçiş süresi olan saniyenin 0.70 milyarda birine karşılık gelen zaman birimi cinsinden ikilik sayı sistemi kullanılarak yazılmıştır. Çizimler plağın dıştan içe doğru çalınması gerektiğini göstermektedir. Bu çizimin altında plağın ve iğnenin yandan görünüşü çizilmiş, plağın bir yüzünün çalma süresi (1 saat) ikilik sayı sistemiyle yazılmıştır.
Sağ üst köşede görüntülerin kayıtlı sinyallerden nasıl geri oluşturulacağı gösterilmiştir. Üstteki çizim bir görüntünün başlangıcındaki tipik sinyali göstermektedir. Görüntü bu sinyalden elde edilmektedir. Sıradan bir televizyondaki gibi dikey çizgilerin seri halinde taranmasıyla görüntü oluşur. Her çizgi için tarama süresi 8 milisaniyedir.
Sol alttaki çizim daha önce Pioneer 10 ve 11'deki plaklarda da bulunan pulsar haritasıdır. Bu haritada güneş sisteminin yeri 14 pulsar referans alınarak belirtilmiştir. Sağ alt köşedeki iki çember hidrojen atomunun en düşük iki durumunu göstermektedir. Bu durumlardan birinden diğerine geçiş süresi temel zaman birimi olarak kullanıldığını belirtmek için iki çember arasına bir çizgi çizilmiş ve 1 rakamı konmuştur."
Bu plağı da böyle zeki adamlar hazırlamışken, daha fazla bir şey söylemeye gerek kalmıyor sanırım :)
Peki bunu bulacak canlılar ne zaman yapıldığını nasıl anlayacak derseniz de şöyle bir alıntım var bu konuyla ilgili;
"Plak altın kaplama bakırdan yapılmıştır. Plak kutusu alüminyumdur ve ultra saflaştırılmış uranyum-238 izotopuyla kaplanmıştır. Uranyum-238'in yarı ömrü 4.51 milyar yıldır. Plağa ulaşan bir uygarlık uranyumun, radyoaktif bozunmadan oluşan elementlere olan oranına bakarak plağın yaşını belirleyebilir." Yani ağzımı açıp bir şey diyemeyecek kadar tüylerim diken diken oldu şu yapılanlardan sonra. NASA'da gerçekten de işini seven adamlar varya vay be diyorum.
Son olarak da şuna gelelim. NASA bunu yaptı, yolladı. Takibini de yapıyorlar elbette ve bunu halka da açmışlar kısmen. Minik bir hesap yapan basit bir sayaç diyip geçebilirsiniz buna. Ama gerçekten de hayran kalıyorum böyle ufak detaylara. Neyden bahsettiğimi söylemedim galiba. Sitelerine bir sayaç koymuşlar ve buradan ne kadar zamandır yolda olduğuna, dünyadan ve güneşten ne kadar uzaklaştığına gibi bilgilere ulaşabiliyorsunuz. Ayrıca plakta ne gibi bilgiler vardı, hangi fotoğraflar koyuldu, hangi sesler koyuldu gibi şeylere de ulaşabiliyorsunuz.
Site bu: https://voyager.jpl.nasa.gov/
NASA bunu her uzay görevinde yapıyor buna mı şaşırdın diyecek olan biraz bilgili arkadaşlara bir şey demiyorum...
Siteyi kullanımızı biraz daha kolaylaştırabilirsem ne mutlu bana :)
O yüzden kolay erişim için ayrı ayrı sekmelerin linklerini buraya koyuyorum.
Altın Plakta bulunan;
(...gibi...)
Okuduğunuz için teşekkürler :) Beğendiyseniz yorum yapıp paylaşmayı unutmayın :) İyi günler dilerim :)
0 Yorum